5 เคล็ดลับ...รับโรคร้อน รับมือความเปลี่ยนแปลงของสุขภาพที่มากับฤดูร้อน

เข้าสู่หน้าร้อนตั้งแต่ช่วงปลายเดือนกุมภาพันธ์ 62 และกรมอุตุนิยมวิทยาคาดการณ์ว่าหน้าร้อนปีนี้จะมีอุณหภูมิสูงสุดทำลายสถิติอากาศร้อนของประเทศไทยปีที่แล้ว (2561) คือมากขึ้น 1 – 2 องศาเซลเซียส แต่ไม่ทำลายสถิติ 44.6 องศาเซลเซียส (สูงสุดที่ถูกบันทึกไว้) และจะร้อนยาวนานถึงกลางเดือนพฤษภาคม ซึ่งอาจมีผลกระทบต่อการปรับตัวของร่างกายและการเกิดโรคภัยโดยที่เราคาดไม่ถึง

ตัวอย่างเช่น ฤดูร้อน หลอดเลือดรอบนอกจะขยายตัว ในขณะที่หลอดเลือดภายในหดตัว ความร้อนส่วนเกินถูกกระจายออกพร้อมกับเหงื่อ เรียกว่าเป็นการรักษาอุณหภูมิภายในให้คงที่โดยที่ร่างกายมีระบบปรับเปลี่ยนการไหลเวียนของเลือดเพื่อให้เกิดความสมดุลในอุณหภูมิกาย ถ้าความสามารถนี้บกพร่องไป ร่างกายย่อมไม่สบายได้ และอาจสูญเสียความร้อนมากเกินไปจนหนาวสั่นอยู่ตลอดเวลา การที่ร่างกายสั่นหรือขนลุกเป็นการเพิ่มอุณหภูมิของร่างกายอีกวิธีหนึ่ง คนที่จับไข้เนื่องจากร่างกายต้องการเพิ่มอุณหภูมิกายให้สูงกว่า 37 องศาเซลเซียส เพื่อสร้างภูมิคุ้มกัน ผู้ป่วยจึงมีอาการสั่นคล้ายคลึงกับภาวะอากาศหนาวเย็น อีกทั้ง ในฤดูร้อนอาจจะมีฝนตกร่วมด้วย (พายุโซนร้อน) ซึ่งความชื้นจากฝน จะทำให้รู้สึกแน่นอึดอัดบริเวณท้องและทรวงอก เพราะไปกระทบระบบการย่อยและดูดซึมสารอาหารของร่างกาย รวมไปถึงโรคหวัด ที่เป็นกันมาก

วิธีรับมือกับความเปลี่ยนแปลงของสุขภาพที่มากับฤดูร้อน ด้วยเคล็ดลับสุขภาพง่าย ๆ 5 ข้อ

1. ปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตรับลมร้อน ด้วยการเลือกสวมใส่เสื้อผ้าโปร่งเบาสบายที่ไม่เก็บกักหรือนำความร้อน ถ้าสวมเสื้อผ้ามิดชิดก็ควรเป็นแบบระบายอากาศได้ และควรหลีกเลี่ยงการอยู่กลางแดดนาน ๆ หรือควรทาครีมกันแดดก่อนออกไปที่โล่งแจ้งเสมอ และทาซ้ำทุก 2 ชั่วโมงเพื่อป้องกันรังสียูวี หากสวมหมวกหรือกางร่มเพื่อป้องกันแสงแดดได้ด้วยจะยิ่งดีมาก และดื่มน้ำสะอาดให้มากขึ้นกว่าปกติเพื่อทดแทนเหงื่อที่เสียไป เพราะอากาศร้อนทำให้ร่างกายขาดน้ำและเกิดอาการอ่อนเพลียได้ง่าย

2. ระวังเรื่องอาหารการกิน เป็นเรื่องปกติของช่วงอากาศร้อน ๆ ที่มักจะพบว่าอาหารการกินจะบูดเสียเร็วขึ้น เชื้อแบคทีเรียที่อาจปะปนมากับอาหารจะยิ่งเจริญเติบโต โดยเฉพาะอาหารที่มีกะทิเป็นส่วนประกอบ รวมทั้งน้ำแข็งที่ผ่านการผลิตด้วยกรรมวิธีที่ไม่สะอาด สามารถทำให้เกิดอาการท้องเสียไปจนถึงขั้นอาหารเป็นพิษได้ เคล็ดลับสุขภาพง่าย ๆ ควรเน้นรับประทานอาหารที่ปรุงใหม่สุก ๆ ร้อน ๆ ใช้ช้อนกลาง และล้างมือให้สะอาดก่อนรับประทาน ดีที่สุด

3. เน้นกิน อาหาร – เครื่องดื่ม ที่ดูแลสุขภาพหน้าร้อน และหลีกเลี่ยงของทอด จำพวก ถั่วทอด,  กล้วยแขก, ปาท่องโก๋, ไก่ทอด ฯลฯ หรือผลไม้ที่มีคุณสมบัติร้อนจำพวก น้อยหน่า, ทุเรียน, ลิ้นจี่, ลำไย, ขนุน ฯลฯ โดยเฉพาะในขณะที่มีอาการคอแห้ง, คันคอ, เจ็บคอ หรือเป็นไข้ตัวร้อน ควรงดไว้ก่อน ควรเลือกกินอาหารที่มีคุณสมบัติเย็นเพื่อช่วยปรับสมดุลในร่างกาย จำพวก แตงกวา, แตงโม, แตงไทย, มังคุด, สับปะรด, สาลี่ เป็นต้น น้ำสมุนไพรคลายร้อน คือเคล็ดลับสุขภาพสำหรับช่วงหน้าร้อนที่ดีที่สุด และหากินง่ายมาก อาทิ น้ำขิง ที่มีส่วนช่วยบรรเทาอาการปวดหัว เจ็บคอ ช่วยให้ความอบอุ่นแก่ร่างกาย กระตุ้นระบบไหลเวียนโลหิต และกระตุ้นการทำงานของระบบป้องกันร่างกาย เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน ในขณะเดียวกัน ปริมาณเหงื่อที่มากขึ้น ก็ช่วยขับพิษหรือไวรัสออกจากร่างกาย จึงมีส่วนช่วย ป้องกันไข้หวัดได้ , น้ำมะตูม, น้ำตะไคร้, น้ำกระเจี๊ยบ, และ น้ำใบเตย ที่มาพร้อมคุณประโยชน์ในการช่วยดับกระหาย แก้ร้อนใน ทำให้สดชื่น อีกทั้งยังอุดมไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุ ที่มีส่วนช่วยดูแลสุขภาพร่างกายได้ดีอีกด้วย

4. หมั่นออกกำลังกาย เพื่อช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันร่างกายให้แข็งแรง ซึ่งฤดูร้อนแบบนี้ ควรเลือกออกกำลังกายในที่ร่ม ไม่จำเป็นต้องอุ่นเครื่องก่อนออกกำลังกาย แต่อาจยืดเส้นยืดสายก่อนเพื่อให้ร่างกายเตรียมพร้อม

5. นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ คือเคล็ดลับสุขภาพที่สำคัญเหนือกว่าอะไรทั้งหมด เพราะโดยธรรมชาติของฤดูร้อน ตอนเช้าตรู่ท้องฟ้าก็สว่างเร็ว กลางวันจะยาวกลางคืนจะสั้น ทำให้ต้องตื่นเช้ากว่าที่เคยเป็น และในขณะเดียวกันอุณหภูมิในตอนกลางวันจะทำให้เสียเหงื่อ เหนื่อยง่าย ทำให้ไม่ค่อยสดชื่น สมองไม่ปลอดโปร่ง รู้สึกง่วงตลอด ร่างกายที่ขาดการพักผ่อนย่อมอ่อนแอ เมื่อต้องพบเจอกับสภาพอากาศที่ร้อนจัดก็จะยิ่งเจ็บไข้ได้ป่วยได้ง่ายตามไปด้วย

และอย่าลืมว่า อากาศร้อนจัดอาจส่งผลให้อารมณ์หงุดหงิดง่ายขึ้น ในระยะนี้จึงควรดูแลทั้งสุขภาพกายและสุขภาพใจไปพร้อมกัน ใจเย็น ๆ เดี๋ยวฤดูร้อนก็ผ่านไป อย่าปล่อยให้สภาพแวดล้อมเป็นตัวทำลายบรรยากาศในการทำงานและบรรยากาศครอบครัว ทางที่ดี ชวนกันดื่มน้ำสมุนไพรเย็น ๆ คนละแก้วดีที่สุดค่ะ